نحوه راه اندازی دستگاه جذب اتمی

نحوه راه اندازی دستگاه جذب اتمی

مقدمه ای بر موضوع

دستگاه جذب اتمی (Atomic Absorption Spectroscopy – AAS) یکی از دستگاه‌ های تخصصی و پرکاربرد در آزمایشگاه‌ های شیمیایی، محیط زیست، مواد غذایی و صنعتی است. این دستگاه به طور دقیق برای تعیین غلظت عناصر فلزی استفاده می‌ شود. راه‌ اندازی صحیح این دستگاه بسیار مهم است، زیرا هرگونه خطا در این فرآیند می‌ تواند منجربه نتایج نادرست یا آسیب به دستگاه شود. در این متن، مراحل کامل و جامع راه‌ اندازی دستگاه جذب اتمی را با جزئیات و به صورت گام به گام با کارشناسان فنی مهام آزما بررسی خواهیم کرد.

 

آماده‌ سازی مقدماتی قبل از راه‌ اندازی

۱. آماده‌ سازی محیط کار

دستگاه باید در یک محیط تمیز، خشک و بدون گردوغبار قرار گیرد. تهویه مناسب برای حذف گازهای خروجی شعله یا کوره گرافیتی ضروری است. اطمینان حاصل کنید که دستگاه روی سطحی صاف و بدون لرزش قرار گرفته است. ولتاژ برق باید پایدار و مناسب با مشخصات دستگاه باشد. به همین خاطر فروش دستگاه جذب اتمی Varian که جزو بهترین و پرکاربردترین دستگاه های جذب اتمی هستند در شرکت مهام آزما صورت می گیرد.

 

طیف سنجی جذب اتمی (Atomic Absorption Spectroscopy_AAS)
طیف سنجی جذب اتمی (Atomic Absorption Spectroscopy_AAS)

 

۲. بررسی تجهیزات جانبی

دستگاه جذب اتمی شعله‌ ای نیاز به گازهای سوخت (مانند استیلن) و اکسیدکننده (مانند هوای فشرده یا اکسیژن) دارد. مخازن گاز باید پر و اتصالات آن‌ ها سالم باشد. درخصوص لامپ‌ های کاتد توخالی یا EDL، لامپ‌ های مخصوص هر عنصر را بررسی کنید که سالم و آماده استفاده باشند. در مورد محلول‌ های استاندارد، چک کنید محلول‌ های استاندارد برای کالیبراسیون دستگاه تهیه و آماده‌ سازی شوند. نمونه‌ های مورد آزمایش باید آماده‌ سازی شده و در ظروف مناسب نگهداری شوند.

 

مراحل راه‌ اندازی دستگاه جذب اتمی

۱) روشن کردن دستگاه

دکمه روشن/خاموش (Power) دستگاه را فشار دهید.

نرم‌ افزار کنترل دستگاه را باز کنید و اجازه دهید سیستم به حالت پایدار برسد. این فرآیند ممکن است چند دقیقه طول بکشد.

کاربرد دستگاه های جذب اتمی AAS در صنایع مختلف
کلیک کنید!

 

۲) اتصال گازها (برای سیستم شعله‌ ای)

بررسی کنید که اتصالات گازها محکم و بدون نشتی باشند.

  • تنظیم جریان گازها: جریان گاز سوخت و اکسید کننده باید مطابق دستورالعمل دستگاه تنظیم شود. معمولا جریان گازها از طریق رگلاتورها و نشانگرهای تعبیه‌ شده در دستگاه قابل تنظیم است.
  • تست نشتی: با استفاده از آب صابون یا دستگاه‌های مخصوص، اطمینان حاصل کنید که هیچ نشتی در اتصالات گاز وجود ندارد.

 

۳) نصب لامپ مناسب

  • نصب لامپ: لامپ کاتد توخالی یا لامپ تخلیه بدون الکترود (EDL) عنصر مورد نظر را نصب کنید. این لامپ باید کاملا در سوکت مربوطه قرار گرفته و محکم شود.
  • انتخاب طول‌ موج: طول‌ موج مخصوص عنصر موردنظر را با استفاده از نرم‌ افزار دستگاه یا تنظیمات دستی انتخاب کنید. اطلاعات طول‌ موج در دفترچه راهنمای دستگاه و جدول‌ های طیفی عناصر موجود است.

 

۴) تنظیم شعله (در سیستم شعله‌ ای)

  • روشن کردن شعله: پس از اتصال گازها، شعله را روشن کنید. این کار معمولا با استفاده از سیستم جرقه‌ زن تعبیه‌ شده در دستگاه یا به صورت دستی انجام می‌ شود.
  • تنظیم ارتفاع شعله: ارتفاع شعله باید مناسب باشد. شعله کوتاه ممکن است باعث ناقص شدن اتم‌ سازی شود، درحالی که شعله بلند می‌ تواند به دستگاه آسیب برساند.

 

۵) آماده‌ سازی کوره گرافیتی (برای سیستم کوره‌ ای)

  • کوره گرافیتی را بررسی کنید که تمیز و سالم باشد، اگر لازم است، لوله گرافیتی را تعویض کنید.
  • دما و زمان‌ بندی مراحل مختلف (خشک کردن، خاکستر کردن و اتم‌ سازی) را در نرم‌ افزار وارد کنید. این پارامترها بسته به نوع نمونه و عنصر موردنظر متفاوت هستند.

 

کالیبراسیون دستگاه جذب اتمی

  • تهیه محلول‌ های استاندارد

محلول‌ های استاندارد با غلظت‌ های مشخص و دقیق از عنصر موردنظر تهیه کنید. این محلول‌ ها معمولا در محدوده 5-10 استاندارد مختلف با غلظت‌ های افزایشی هستند.

از محلول‌ های تازه و باکیفیت استفاده کنید تا دقت کالیبراسیون حفظ شود.

 

  • اندازه‌ گیری محلول‌ های استاندارد

هر محلول استاندارد را به ترتیب وارد دستگاه کنید. میزان جذب نور (Absorbance) برای هر استاندارد ثبت می‌ شود. نرم‌ افزار دستگاه معمولا به طور خودکار منحنی کالیبراسیون (Calibration Curve) را رسم می‌ کند. این منحنی باید خطی باشد و با افزایش غلظت، میزان جذب افزایش یابد.

آموزش و اصول کار با دستگاه جذب اتمی
کلیک کنید!

 

  • بررسی منحنی کالیبراسیون

انحراف از خط مستقیم می‌ تواند به دلیل مشکلاتی مانند آلودگی لامپ، تنظیمات نادرست شعله یا خطای انسانی باشد. در این صورت باید کالیبراسیون مجددا انجام شود.

 

دستگاه جذب اتمی پرکین المر و ترمو
دستگاه جذب اتمی پرکین المر PerkinElmer و ترمو Thermo

 

روش اندازه‌ گیری نمونه‌ ها

۱. تزریق نمونه‌ ها

نمونه‌ های آماده‌ شده را با استفاده از سیستم تزریق دستگاه (مانند نازل یا آسپیراتور) وارد شعله یا کوره کنید.

در این مرحله میزان جذب نور برای هر نمونه ثبت می‌ شود. که دستگاه جذب اتمی اجیلنت دارای همچین قابلیتی می باشند.

۲. تکرار اندازه‌ گیری

برای افزایش دقت، هر نمونه حداقل ۳ بار اندازه‌ گیری شود و میانگین نتایج ثبت گردد.

۳. تجزیه و تحلیل داده‌ ها

نرم‌ افزار دستگاه به طور خودکار غلظت عنصر موردنظر را با استفاده از منحنی کالیبراسیون محاسبه می‌ کند.

نتایج را ذخیره کنید و در صورت نیاز گزارش تهیه کنید.

 

بررسی‌ های پس از راه‌ اندازی دستگاه

  • تمیزکاری دستگاه

پس از پایان کار، شعله یا کوره را خاموش کنید.

نازل‌ ها و مسیرهای انتقال گاز و نمونه را تمیز کنید تا از انسداد جلوگیری شود.

  • خاموش کردن دستگاه

لامپ‌ها و سیستم گازرسانی را خاموش کنید.

دستگاه را خاموش کرده و از برق جدا کنید.

  • ثبت نتایج

داده‌ های به دست آمده را به صورت منظم ثبت کنید و فایل‌ های الکترونیکی را ذخیره کنید.

 

⚠ نکات ایمنی در راه‌ اندازی دستگاه جذب اتمی

گازها و شعله

  • اتصال ایمن گازها: پیش از راه‌ اندازی دستگاه، مطمئن شوید که گازها به‌ درستی به سیستم متصل شده‌ اند و هیچ نشتی وجود ندارد. برای اطمینان می‌ توانید از محلول‌ های کف‌ ساز برای شناسایی نشتی استفاده کنید.
  • احتیاط در نزدیکی شعله: هنگام روشن کردن شعله، مواد اشتعال‌ زا را از محل دور کنید و از قرار دادن اشیاء خطرناک نزدیک شعله خودداری کنید. به عنوان مثال؛  دستگاه جذب اتمی پرکین المر در این عملیات بسیار حساس هستند.
دستگاه GC Mass چیست؟ اجزا و کاربردها
کلیک کنید!

ایمنی مواد شیمیایی

  • تجهیزات حفاظتی فردی: هنگام آماده‌ سازی نمونه‌ ها، حتما از دستکش، عینک ایمنی و در صورت لزوم ماسک استفاده کنید. این اقدامات به جلوگیری از تماس مستقیم با مواد سمی یا خورنده کمک می‌ کند.
  • نگهداری مواد شیمیایی: مواد شیمیایی سمی یا خورنده باید در ظروف مقاوم و محفظه‌ های ایمن نگهداری شوند. همچنین برچسب‌ گذاری دقیق این مواد برای جلوگیری از اشتباه ضروری است.

ایمنی کار با کوره گرافیتی

  • پرهیز از تماس مستقیم: هنگام کار با کوره گرافیتی، از نزدیک شدن به تجهیزات داغ و تماس مستقیم با قطعات خودداری کنید.
  • استفاده از ابزارهای مناسب: برای جابجایی قطعات داغ یا تنظیم کوره، از انبرها یا ابزارهای مقاوم به حرارت استفاده شود.

 

نتیجه‌ گیری

راه‌ اندازی دستگاه جذب اتمی فرآیندی حساس است که نیازمند دقت و آگاهی کامل از تجهیزات و روش‌ های کار با آن است. با رعایت مراحل دقیق آماده‌ سازی، کالیبراسیون و اندازه‌ گیری، می‌ توان به نتایج دقیق و قابل‌ اعتمادی دست یافت. همچنین، رعایت نکات ایمنی و نگهداری مناسب دستگاه تضمین‌ کننده عمر طولانی‌ تر و کارایی بهتر آن دستگاه خواهد بود.

 

جهت اطلاع از موجودی کالاها و قیمت ها با مشاورین فروش شرکت تجهیزات آزمایشگاهی مهام آزما ۰۲۱۸۸۵۰۹۳۸۴ – ۰۲۱۸۶۰۴۵۸۷۰ در ارتباط باشید.

بدون نظر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *